Batman İluh Iluh Elah Elekhan Hakında Bilgi & Merak Ettiklerinz
  Sason Tarihi Hakkında
 



Sason Tanıtım Konum

Güneydoğu sıradağlarının güney ve batı eteklerinde yer alan ilçemizin, kuzeyinde Muş (18 Km.); doğusunda Mutki (Bitlis-19-Km); Batısında Kulp (Diyarbakır-36 Km) ve güneyinde Kozluk ilçesi (46 Km.) ile bulunmaktadır. İlçe merkezi; Kuşaklı (Halkız) Dağının batı eteklerinde kurulmuştur. İlçeye bağlı köylerde Aydıntepe (Mereto), Meydan Dağı ve Kuşaklı Dağı etekleri ile bu dağlar arasında kalan vadiler ve Batman'a doğru açılan havzada (ulaşımın elverişli oluşu, iklimin ılımanlığı ve ekilecek toprakların daha bol oluşu yüzünden) toplanmıştır. İlçenin alanı 710 Km2dir. İlçenin yeryüzü şekilleri, zamanımızdan 60 milyon yıl önce 3. Zamandaki (Tersiyer) Jeolojik hareketler sonucunda oluşmuştur. İlçenin 636.050 m2 si dağlık alan, 6.000 m2 si yayla, 2.400 m2 si ova, 1.650 m2 si ise dağlık arazidir. Sason ve Kayzer çayları ilçemizin belli başlı akarsuyudur. Bu iki akarsu Batman Barajı'nı beslemektedir. Yerşekilleri: Mereto (Melato) Dağı ilçemizin 11 km kadar kuzeydoğusundadır. Çıplak ve az çok metamorfik karbonatlar ile beyaz renkli kuvarsitlerden oluşmuştur. Batman yöresinden bakıldığında piramit biçiminde görülür. Doğu Toroslar’ın en yüksek noktası olan tepesinden bütün Diyarbakır havzası seyredilebilir. 2.973 m. yüksekliği ile bölgenin en yüksek dağı olan Mereto'nun tepesinde güney duvarı yıkılmış bir manastır bulunmaktadır. İlçenin belli başlı diğer yüksek dağları Subaşı Dağı(Zovaser) 2721 m., Kuşaklı (Helkıs) Dağı 1947 m., Taştepe (Golan) Tepesi 1473 m.dir. İlçe merkezi; Kuşaklı (Halkız) Dağının batı eteklerinde kurulmuştur. İlçeye bağlı köylerde Aydıntepe (Mereto), Meydan Dağı ve Kuşaklı Dağı etekleri ile bu dağlar arasında kalan vadiler ve Batman'a doğru açılan havzada (ulaşımın elverişli oluşu, iklimin ılımanlığı ve ekilecek toprakların daha bol oluşu yüzünden) toplanmıştır. İlçenin alanı 710 Km2dir. İlçenin yeryüzü şekilleri, zamanımızdan 60 milyon yıl önce 3. Zamandaki (Tersiyer) Jeolojik hareketler sonucunda oluşmuştur. İlçenin 636.050 m2 si dağlık alan, 6.000 m2 si yayla, 2.400 m2 si ova, 1.650 m2 si ise dağlık arazidir. Sason ve Kayzer çayları ilçemizin belli başlı akarsuyudur. Bu iki akarsu Batman Barajı'nı beslemektedir. İKLİM YAPISI: Torosların doruğa yakın eteklerinden başlayarak güney etekleri ve dağlar arasında kalan vadilere serpilmiş durumdaki yerleşim birimlerinden oluşan ilçede; Torosların kuzeyi şiddetli karsal iklime sahipken, ilçenin güney kısımları karasal iklimi andırır olmasına rağmen bu iklim tipine nazaran kışların, daha ılıman, yazların ise daha serin oluşu karasal iklimden ayrı bir şekil arz eder. Yüksek kesimlerin dışında kar yağışı fazla görülmez. Yağan karlar da kısa sürede kalkar. Kar yağışları genellikle Ocak-Şubat aylarında görülür. Dorukların dışında Mart ortalarında kar kalmaz. Yağmurlar Kasım, Aralık, Şubat, Mart, Nisan aylarında çok sık ve etkili yağar. Bölgenin İskenderun Havzasına açık oluşu ve iklimin ılımanlığı sebebiyle sürekli-haftalarca süren yağışlara rastlanmamaktadır. GAP Projesi kapsamındaki Batman Barajı'nın yapımı bittiğinde iklim üzerinde etkileri kaçınılmaz olacaktır. BİTKİ ÖRTÜSÜ: Eskiden gür ormanlarla kaplı olduğu söylenen ilçenin ormanlık alanları; halkın yakacak temini amacıyla bilinçsizce yapmış olduğu kesimler sonucu yer yer seyrekleşerek dağınık ağaç görüntüsü vermesine rağmen, çevre ilçelerle karşılaştırıldığında ormanlık alan bakımından daha zengindir. Orman İşleteme Şefliğinin çalışmaları doğrultusunda ormanlık alanlar korunmakta, ağaçlandırma çalışmaları sürdürülmektedir. Ancak halkımızın bu çalışmalara katılımı olmadığı görülmektedir. İlçede meşe başta olmak üzere melengiç (bıtım) ağacı, ceviz, çınar, kavak ve çeşitli meyve ağaçlarından oluşan orman örtüsü bütün ilçe alanının %57 sini kaplar. Tütün: İlçemizde genel geçim kaynağı tütün tarımıdır. Köylerimizin yanı sıra ilçe merkezinde de hayat tütün tarımına dayanmaktadır. Tütün, ekili toprakların %90'nını kaplar. İlçenin tek işçi çalıştıran kamu kuruluşu durumundaki Yaprak Tütün İşletmesi bünyesinde 250 kişiye iş imkanı sağlamaktadır. Meyvecilik: Özellikle 1962 yılından sonra ilçe halkı çevre ilçelerden meyve fidanları temin ederek, meyveciliğin ilçeye girmesini sağlamışlardır. Fıstık: Özellikle son yıllarda Tarım teşkilatı tarafından yapılan çalışmalar neticesinde orman içinde yer alan melengiç (bıtım) ağaçlarının aşılanması yolu ile elde edilen antepfıstığı büyük bir gelişme göstermiştir. Ceviz: Eski adı cevizi bol anlamına gelen “Kabilceviz” olan ilçemiz ceviz yönünden oldukça zengin iken, mobilya sanayi için kıymetli bir hammadde olduğundan kaçak kesimlerle yok edilme noktasına getirilmiştir. Hemen hemen her yerleşim biriminde yetiştirilen ceviz ağacı özellikle ilçenin kuzeyindeki köy ve mezralarda azımsayamayacak miktardadır. Ceviz yörede özellikle Sucak 'Şoran' yapımında kullanılır. Badem: Genellikle Yücebağ ve çevre köylerinde badem çağla olarak tüketildiği gibi kuru badem içi olarak da bir gelir kaynağıdır. Üzüm: İlçenin hemen her köyünde yetişen iyi cins üzüm bağları mevcuttur. Çok şıralı ve iri taneleriyle yiyenlerin damağında tadını bırakır. Sebzecilik: İlçeye girişi, ilçenin girişine kadar gider. Ancak bugüne kadar kayda değer bir gelişme sağlanamamıştır. Bunun en önemli nedeni sulanabilir ekim alanlarının yıllardır tütün bitkisine tahsis edilmesidir. Ticari amaçlı sebzecilik yapılmamakta, aile ekonomisi kapsamında mevsimlik ihtiyaç karşılanabilmektedir. Yetiştirilen türler domates, biber, patlıcan, kabak ve fasulyedir. Arıcılık: Doğal imkanlarla yapılan arıcılık 1970'li yıllarda 'varroa' salgınıyla yok oluş durumuna gelmekle beraber, ilçemizde son yıllarda bal üretiminde belirgin bir artış göstermektedir. Genellikle kara kovanlarla yapılan arıcılık sayesinde elde edilen Sason balı ünlüdür. Özellikle şeker katkısı olmayan bal yüksek fiyattan alıcı bulabilmektedir. GAP İdaresi ve Batman Valiliği tarafından toplam iki yıldan beri 'Arıcılık Projesi' uygulanmaktadır. İLÇENİN TARİHÇESİ İlçenin tarihi M.Ö. 1400 lerde Urartulara kadar uzanmaktadır. Babil, Asur, Türk boylarından İskitler (Sakalar-M.Ö. 635-584) ve İskitlerden ayrılan çeşitli kavimlerin bölgede hakimiyet kurduğu bilinmektedir. İslamiyet'in yayıldığı dönemlerde Hz. Ömer zamanında (M.S. 639) Arap hakimiyetine giren bölgeye o dönemlerde göçebe hayatı yaşayan Arapların da Basra'dan gelerek yerleştiği anlaşılmaktadır. Osmanlıda 1864 yılında eyaletler yerine vilayetler kurulunca Sason'un Siirt Sancağı ile birlikte Diyarbakır Vilayetine bağlandığı 1871 Diyarbakır Salnamesinde görülmektedir. Cumhuriyetten sonra Siirt'e bağlanan Sason, 16 Mayıs 1990 da Batman'ın il olmasıyla buraya bağlanmıştır. Sason halkı İskit boyundan gelenlerle Basra'dan gelen kabilelerin kaynaşmasından teşekkül etmiştir. Daha sonra Türk-İslam kültürü ile yoğrulmuştur. Bölge sürekli savaş alanı durumunda olduğu için halk dağlık alanlara yerleşmeyi tercih etmiştir. Sason bu özelliğinden dolayı doğal bir sığınak görünümündedir. Bugünkü ilçe merkezinin sonradan seçildiği, eski ilçe merkezinin şimdiki Kaleyolu Köyü olduğu ve adının da Kabu'l-Cevz (cevizi bol anlamında) çeşitli kayıtlarda görülmektedir.

 
  Sayfamızı 38936 ziyaretçi (72872 klik) Defa Tıklandı.!  
 
Bu web sitesi ücretsiz olarak Bedava-Sitem.com ile oluşturulmuştur. Siz de kendi web sitenizi kurmak ister misiniz?
Ücretsiz kaydol